همه چیز در مورد پارگی رباط صلیبی
پارگی رباط صلیبی یکی از عارضه های شایع میان بسیاری از افراد می باشد. این عارضه معمولا پس از انجام فعالیت های شدید بدنی ایجاد می گردد و منجر به احساس درد شدید و ناپایداری در زانو می گردد. بنابراین رباط صلیبی یکی از فاکتور های اصلی سلامت زانو می باشد. پارگی رباط صلیبی در مواقع آسیب شدید وعدم درمان به موقع، منجربه التهاب های شدیدی در ناحیه زانو می گردد. لذا آگاهی از نشانه های پارگی رباط سلیمی و درمان های آن از مسائل بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید تا بیشتر در این خصوص بدانید.
Contents
پارگی رباط صلیبی
یکی از رایج ترین آسیب های زانو پارگی رباط صلیبی (ACL) می باشد. رباط صلیبی در واقع بافتی می باشد که استخوان ها را کنار یکدیگر در زانوی شما نگه می دارد. همچنین سبب حفظ پایداری زانوی شما می شود. رابط صلیبی شما می تواند دچار کشیدگی یا پارگی شود در صورتی که شما یک حرکت ناگهانی و سریع یا چرخش شدید هنگام دویدن یا پریدن انجام دهید که اغلب این مشکل دردناک است و می تواند باعث مشکل در راه رفتن شود. بنابراین در این مقاله قصد داریم درباره عمل پارگی رباط صلیبی مطالبی را ارائه نماییم.
علت های آسیب دیدگی و پاره شدن رباط
این عارضه معمولا در اثر انجام حرکت های شدید اتفاق می افتد، لیکن در مواردی نظیر فشار و ضربه به پا ممکن است آسیب هایی در رباط صلیبی ایجاد شود. این فشار و ضربه ها ممکن است در اثر تصادفات، بلایای طبیعی و زمین خوردن یا هنگام انجام ورزش های حرفه ایی اتفاق بیافتد. عوامل هورمونی، ژنتیک رباط صلیبی حساس و آسیب پذیر وعوامل آناتومیک (نظیر هایپراکستنشن زانوها، پرونیشن پا، سستی رباطی) از مواردی هستند که ممکن است منجر به آسیب رباط صلیبی شوند. در اثر ضربه ممکن است شکستگی زانو نیز نیز اتفاق بیافتد.
از هورمون هایی که منجر به آسیب پذیری رباط صلیبی می گردد، می توان به هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون اشاره نمود. این هورمون ها به دلیل وجود گیرنده های هورمونی در سطح زانو زنان منجر به آسیب پذیری بیشتر آنان در نتیجه فشار و ضربه می گردد.
علائم پارگی رباط صلیبی
بسیاری از افراد وقتی دچار پارگی رباط صلیبی می شوند صدایی از مفصل زانو خود می شنوند اما این مشکل برای همه اتفاق نمی افتد. شایع ترین علائم پارگی رباط صلیبی عبارتند از:
- در صورتی که آسیب جزئی باشد ممکن است احساس درد نکنید. برخی افراد هم به هنگام ایستادن یا قرار دادن یک پا بر روی دیگری احساس درد می کنند.
- احتمالا در 24 ساعت زانوهای شما دچار تورم می شوند. شما می توانید این تورم را با قرار دادن یخ بر روی زانوهای خود یا بالا نگه داشتن پاهای خود کاهش دهید.
- ممکن است پس از پارگی رباط صلیبی نتوانید زانوهای خود را خم کنید.
- پس از کشیدگی یا پارگی رباط شدید صلیبی کبودی هایی در ناحیه زانو ممکن است ایجاد شود.
- زانو دچار تحریک پذیری شده و حرکت آن دشوار می گردد.
- بیمار احساس ناراحتی در هنگام انداختن وزن بر روی زانو می نماید.
- بیمار احساس شل شدن و عدم تعادل در زانو را احساس می کند.
- بیمار احساس می کند که هر لحظه ممکن است در زانو لغزش پیش بیاید و از جای خود خارج شود.
اقدامات در صورت وجود علائم پارگی رباط صلیبی
پس از احساس هر یک از علائم پارگی رباط صلیبی، ضروری است که از فشار بر روی زانو و انجام حرکات نا متعارف خودداری گردد. ضروری است که حدالامکان بیمار استراحت مطلق نمیاد و در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه نماید.
تشخیص پارگی رباط صلیبی
برای تشخیص پارگی رباط صلیبی علاوه بر معاینه توسط متخصص ارتوپد، استفاده از تصویر برداری کمک شایانی به تشخیص قطعی دارد. دقیق ترین راه تشخیص پارگی رباط صلیبی معاینه است. در بهترین مراکز، MRI ده تا بیست درصد در تشخیص پارگی رباط صلیبی خطا دارد که در تجربه بالینی دکتر محمدرضا مقیمی متخصص ارتوپد در تهران درصد خطای آن خیلی بیشتر است .ممکن است ACL پاره باشد و MRI سالم گزارش کند یا اینکه ACL سالم باشد ولی پارگی ذکر کند. در بسیاری از موارد نیز پارگی نسبی یا پارشیل ذکر می کند که ارزشی ندارد. در حالت کلی پس از معاینه بالینی می توان به صورت قطعی در مورد پارگی رباط صلیبی نظر داد.
درمان پارگی رباط صلیبی
درمان پارگی رباط صلیبی بستگی به این دارد که چقدر صدمه دیده باشید. در اینجا برخی از گزینه های درمانی را ذکر می کنیم:
کمک های اولیه
در صورتی که آسیب دیدگی شما جزئی باشد ممکن است فقط به قرار دادن یخ بر روی زانوهای خود نیاز داشته باشید. پاهای خود را بالا نگه دارید و از ایستادن زیاد برای مدتی خودداری کنید. شما می توانید تورم را با قرار دادن یخ در اطراف زانوی خود کاهش دهید. همچنین استفاده از عصا می تواند به کاهش وزن شما بر روی زانوهایتان کمک کند.
داروهای ضدالتهاب
مصرف داروهای ضدالتهاب می تواند به کاهش درد و تورم کمک کند. همچنین جراح ارتوپد ممکن است به زانوهای شما داروهای استروئیدی تزریق کند.
زانوبند
برخی افراد مبتلا به پارگی رباط صلیبی می توانند به هنگام دویدن یا ورزش از زانوبند استفاده کنند. این زانوبند به عنوان محافظ از زانوهای شما مراقبت می کند.
فیزیوتراپی
فیزیو تراپی را برای تقویت عضلات اطراف زانوی خود انجام می دهید و به شما کمک می کند تا طیف وسیعی از دامنه حرکات را به دست آورید.
جراحی
در صورتی که پارگی رباط صلیبی بسیار شدید باشد و پارگی درجه 3 اتفاق بیافتد، متخصص ارتوپدی ممکن است عمل پارگی رباط صلیبی را برای بیمار انجام دهد. در واقع جراح ارتوپد رباط صلیبی آسیب دیده شما را برمی دارد و به جای آن بافت هایی برای کمک به ایجاد یک رباط صلیبی جدید قرار می دهید. به طور کلی دو روش برای ترمیم آسیب دیدگی رباط صلیبی وجود دارد، جراحی ترمیم رباط صلیبی خارج مفصلی و جراحی ترمیم رباط صلیبی داخل مفصل. در صورت انجام فیزیوتراپی پس از 12 ماه فرد می تواند به ورزش سابق خود بازگردد.
راجع به اوزون تراپی زانو بیشتر بدانید.
مراحل عمل جراحی داخل مفصلی
- انتخاب گرفت: گرفت به منظور ترمیم بافت آسیب دیده استفاده می گردد.
- آماده سازی گرفت که در این مرحله اقدام به وصل کردن گرفت ها به یکدیگر با استفاده از نخ بخیه می گردد.
- ناچ پلاستی: در این مرحله اقدام به باز کردن فضای بین کندیل های فمور.
- ایجاد تونل تیبیا: در این روش با استفاده از مته های مخصوص اقدام به سوراخ کردن استخوان به منظور جایگذاری گرفت می گردد.
- ایجاد تونل فمورال: در این مرحله سوراخ های ایجاد شده بزرگتر و متناسب با سایز گرفت تنظیم می گردد.
- قرار دادن گرفت
- فیکس کردن گرفت
- بخیه کردن زخم
- در صورت وجود آسیب در مینیسک ها اقدام به برداشتن مینیسک آسیب دیده یا ترمیم آن می گردد.
درمان پارگی رباط صلیبی
درمان پارگی رباط صلیبی بستگی به این دارد که چقدر صدمه دیده باشید. در اینجا برخی از گزینه های درمانی را ذکر می کنیم:
کمک های اولیه
در صورتی که آسیب دیدگی شما جزئی باشد ممکن است فقط به قرار دادن یخ بر روی زانوهای خود نیاز داشته باشید. پاهای خود را بالا نگه دارید و از ایستادن زیاد برای مدتی خودداری کنید. شما می توانید تورم را با قرار دادن یخ در اطراف زانوی خود کاهش دهید. همچنین استفاده از عصا می تواند به کاهش وزن شما بر روی زانوهایتان کمک کند.
داروهای ضدالتهاب
مصرف داروهای ضدالتهاب می تواند به کاهش درد و تورم کمک کند. همچنین جراح ارتوپد ممکن است به زانوهای شما داروهای استروئیدی تزریق کند.
زانوبند
برخی افراد مبتلا به پارگی رباط صلیبی می توانند به هنگام دویدن یا ورزش از زانوبند استفاده کنند. این زانوبند به عنوان محافظ از زانوهای شما مراقبت می کند.
فیزیوتراپی
فیزیو تراپی را برای تقویت عضلات اطراف زانوی خود انجام می دهید و به شما کمک می کند تا طیف وسیعی از دامنه حرکات را به دست آورید.
جراحی
در صورتی که پارگی رباط صلیبی بسیار شدید باشد و پارگی درجه 3 اتفاق بیافتد، متخصص ارتوپدی ممکن است عمل پارگی رباط صلیبی را برای بیمار انجام دهد. در واقع جراح ارتوپد رباط صلیبی آسیب دیده شما را برمی دارد و به جای آن بافت هایی برای کمک به ایجاد یک رباط صلیبی جدید قرار می دهید. به طور کلی دو روش برای ترمیم آسیب دیدگی رباط صلیبی وجود دارد، جراحی ترمیم رباط صلیبی خارج مفصلی و جراحی ترمیم رباط صلیبی داخل مفصل. در صورت انجام فیزیوتراپی پس از 12 ماه فرد می تواند به ورزش سابق خود بازگردد.
مراحل عمل جراحی داخل مفصلی
- انتخاب گرفت: گرفت به منظور ترمیم بافت آسیب دیده استفاده می گردد.
- آماده سازی گرفت که در این مرحله اقدام به وصل کردن گرفت ها به یکدیگر با استفاده از نخ بخیه می گردد.
- ناچ پلاستی: در این مرحله اقدام به باز کردن فضای بین کندیل های فمور.
- ایجاد تونل تیبیا: در این روش با استفاده از مته های مخصوص اقدام به سوراخ کردن استخوان به منظور جایگذاری گرفت می گردد.
- ایجاد تونل فمورال: در این مرحله سوراخ های ایجاد شده بزرگتر و متناسب با سایز گرفت تنظیم می گردد.
- قرار دادن گرفت
- فیکس کردن گرفت
- بخیه کردن زخم
- در صورت وجود آسیب در مینیسک ها اقدام به برداشتن مینیسک آسیب دیده یا ترمیم آن می گردد.
اقدامات پس از درمان پارگی رباط صلیبی
پس از درمان پارگی رباط صلیبی ضروری است که بیمار تا 2 هفته مصرف سیگار و الکل را قطع نموده و داروها را در زمان مشخص استفاده نماید. ضروری است که تا زمان تشخیص پزشک بیمار اقدام به استراحت نموده و از انجام حرکت ورزشی یا فشار آوردن به زانو خوددرای نماید.
نتیجه گیری
در نهایت می توان گفت پارگی رباط صلیبی قدامی از شایع ترین مشکلات زانو در میان ورزشکاران و سایر افراد می باشد که درمان آن با توجه به شدت آسیب دیدگی متفاوت می باشد. در برخی موارد هم عمل پارگی رباط صلیبی مورد نیاز می باشد.
