علت روماتیسم مفصل
در بیماری روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید، سیستم ایمنی که از بدن در برابر حمله مواد خارجی و میکروب محافظت می کند به علت اختلالاتی به مفصل حمله کرده و سبب میشود تا افزون بر ایجاد التهاب، بافتی که داخل مفصل قرار دارد ضخیم شده و منجربه درد، تورم در داخل و اطراف مفصل شود. اگر التهاب ایجاد شده غیر قابل کنترل و شدید شده باشد، به غضروف نیز آسیب وارد خواهد کرد و بافت الاستیک که در انتهای استخوان بوده و استخوان را پوشش میدهد، به مرور با از بین رفتن غضروفها فاصله بین استخوانها کمتر میشود. در نهایت ناهنجاری در ناحیه مفصل ایجاد شده و بیماریهای رماتیسم مفصل بروز میکند که اغلب روی مفصل دست، مچ دست، پا، زانو، آرنج و.. رخ میدهد.
علت روماتیسم چیست
روماتیسم یا آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به مفاصل حمله میکند و باعث التهاب، درد و تخریب مفاصل میشود. علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما چندین عامل در ایجاد آن نقش دارند که مهمترین آن به شرح است:
- همانگونه که گفته شد، بیماری روماتیسم در هر سنی برای افراد رخ دهد اما بازه سنی 40 تا 60 سال، دورانی است که احتمال بروز این بیماری بیشتر بوده و باید بیش از پیش علائم هشداردهندهی این بیماری را جدی گرفت.
- دلیل ابتلا به بیماری رماتیسم مفصلی به طور قطعی مشخص نشده است اما عوامل ژنتیکی و وراثت، در بروز آن بی تاثیر نبوده و در شکلگیری و گسترش این بیماری، نقش موثری دارد.
- افراد دارای اضافه وزن نیز، بیش از سایر افراد در معرض خطر این بیماری قرار داشته و با احتمال بیشتری به آن مبتلا خواهند شد.
- سیگار کشیدن و استعمال دخانیات نیز، خطر ابتلا و گسترش بیماری روماتیسم مفصلی را به دنبال خواهد داشت. به همین دلیل بهتر است برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری و همچنین جلوگیری از پیشرفت و گسترش آن در بدن فرد مبتلا، از مصرف سیگار و دخانیات خودداری کرده و یا آن را ترک کنید. افرادی که سیگار میکشند، به خصوص فردی که از نظر ژنتیکی مستعد باشد نیز احتمال بیشتری برای ابتلا به این بیماری خواهد داشت.
علائم روماتیسم مفصلی
علائم روماتیسم مفصلی بهصورت تدریجی ظاهر میشوند و با التهاب مزمن مفاصل همراه هستند برخی از علائم رایج این بیماری شامل موارد زیر است:
- درد مفاصل کوچک مانند انگشتان دست و پا بیشتر خواهد بود که حتی با استراحت هم کاهش نمییابد.
- وجود التهاب که باعث تورم، قرمزی و گرم شدن مفاصل میشود.
- افراد مبتلا بعد از بیدار شدن احساس سفتی و خشکی مفاصل دارند که بیش از ۳۰ دقیقه طول میکشد.
- داشتن ضعف و خستگی مزمن از علائم شایع این بیماری است.
- تغییر در مفاصل که در مراحل پیشرفته دیده میشود.
- کاهش اشتها، کاهش وزن و تب خفیف که همراه با بیماری ظاهر میشود.
راه های پیشگیری از روماتیسم مفصلی
راههای پیشگیری از روماتیسم مفصلی شامل رعایت سبک زندگی سالم و کاهش عوامل خطر است. در ادامه، چند راهکار مؤثر برای جلوگیری از این بیماری را بیان کردیمک
✳️ اضافهوزن فشار بیشتری به مفاصل وارد کرده و احتمال التهاب را افزایش میدهد.
✳️ ورزشهای سبک مانند پیادهروی، شنا و یوگا باعث تقویت عضلات و کاهش فشار روی مفاصل میشود.
✳️ مصرف غذاهای ضدالتهابی مانند ماهی، روغن زیتون، سبزیجات و میوههای تازه به کاهش التهاب کمک میکند.
✳️ ترک سیگار چرا که باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی شده و خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش میدهد.
✳️ استرس طولانیمدت میتواند باعث تحریک سیستم ایمنی و افزایش التهاب در بدن شود.
✳️ استفاده از وضعیت بدنی مناسب هنگام نشستن و ایستادن و پرهیز از حرکات تکراری که به مفاصل آسیب میزنند ضروری است.
✳️ بررسیهای دورهای و تشخیص زودهنگام میتواند از بروز یا پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
درمان روماتیسم مفصلی چگونه است؟
درمان روماتیسم مفصلی با هدف کاهش التهاب، کنترل علائم و جلوگیری از آسیب مفاصل انجام میشود. روشهای درمانی شامل موارد زیر است:
دارو درمانی
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن برای کاهش درد و التهاب استفاده میشوند. داروهای تعدیلکننده سیستم ایمنی هم برای جلوگیری از پیشرفت بیماری تجویز میشوند. اما در موارد شدید، داروهای بیولوژیک برای مهار پاسخ ایمنی بدن بسیار کمک کننده است.
فیزیوتراپی و ورزش
تمرینات فیزیوتراپی به بهبود انعطافپذیری، کاهش خشکی و تقویت عضلات اطراف مفاصل کمک میکنند. ورزشهای سبک مانند پیادهروی، یوگا و شنا باعث کاهش فشار روی مفاصل و حفظ عملکرد حرکتی و وسایل کمکی مانند بریس و ارتز میتواند به کاهش فشار و جلوگیری از تغییر شکل مفاصل کمک کند.
سبک زندگی سالم
مصرف غذاهای ضدالتهابی مانند ماهی، روغن زیتون، سبزیجات و مغزها به کاهش التهاب کمک میکند. ترک سیگار اهمیت زیادی دارد، زیرا سیگار باعث تحریک سیستم ایمنی و افزایش التهاب میشود همچنین، حفظ وزن متعادل از فشار اضافی بر روی مفاصل جلوگیری میکند و علائم را کاهش میدهد.
درمانهای مکمل
برخی بیماران از طب سوزنی برای کاهش درد و بهبود عملکرد مفاصل استفاده میکنند مکملهای گیاهی مانند زردچوبه و زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی مفید است اما باید تحت نظر بهترین متخصص ارتوپدی در تهران مصرف شود همچنین، استفاده از گرما و سرما درمانی به کاهش التهاب و تسکین درد مفاصل کمک میکند.
جراحی
استفاده از روشهای جراحی نیز، در درمان روماتیسم مفصلی موثر بوده که در مراحل پیشرفته این بیماری، پیشنهاد خواهد شد. جراحی در درمان این بیماری، با هدف بهبود علائم و آسیبهای ناشی از روماتیسم مفصلی، بهبود توانایی و عملکرد روزانه فرد و کاهش دردهای او انجام خواهد شد. روشهای جراحی در واقع، اختلالات سینوویوم را برطرف خواهد کرد، تاندونها را نیز ترمیم کرده و یا با اتصال مفاصل و جایگزین کردن آنها به بهبود دردها و آسیبهای ناشی از بیماری کمک خواهد کرد.
زمان مراجعه به پزشک
روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی و التهابی است که در صورت تشخیص دیرهنگام میتواند باعث تخریب مفاصل و کاهش عملکرد حرکتی شود. اگر فردی علائمی مانند درد و التهاب مفاصل، سفتی صبحگاهی بیش از ۳۰ دقیقه، خستگی مفرط، قرمزی و تورم مفاصل یا تغییر شکل تدریجی آنها را تجربه کند، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند همچنین، در مواردی که علائم بیماری با استراحت و مصرف داروهای معمولی بهبود نمییابند نیاز به بررسی تخصصی دارد.
تشخیص و درمان زودهنگام توسط پزشکان متخصص میتواند از آسیبهای جدی جلوگیری کند. یکی از متخصصان برجسته در این زمینه دکتر محمدرضا مقیمی است که با تجربه و دانش تخصصی خود میتواند بهترین راهکارهای درمانی را برای کنترل علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری ارائه دهد. برای دریافت نوبت از ایشان میتوانید با شماره 882452631 تماس حاصل نمایید.
در نهایت….
روماتیسم مفصلی یک بیماری خودایمنی و التهابی است که در صورت عدم درمان میتواند منجر به تخریب مفاصل و کاهش کیفیت زندگی شود به همین خاطر تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، نقش مهمی در کنترل علائم و جلوگیری از آسیبهای جدی دارد.توجه داشته باشید که دارو درمانی، فیزیوتراپی، اصلاح سبک زندگی و در موارد پیشرفته جراحی میتواند به بهبود شرایط بیماران کمک کند.