مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو
مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو شامل چه اقداماتی است؟ نحوه خوابیدن بعد از تعویض مفصل زانو چگونه باید باشد؟ برای دستشویی رفتن بعد از عمل زانو چه نکاتی را باید رعایت کرد؟ بعد از انجام این عمل جراحی چه مدت زمانی را باید برای استراحت خود در نظر بگیریم؟ مدت زمان بهبودی کامل بعد از تعویض مفصل زانو چقدر است؟ بعد از انجام این عمل جراحی، چه محدودیتهایی برای فرد ایجاد میشود و ممکن است در انجام برخی از ورزشها، با مشکل مواجه شود؟ چند روز بعد از عمل زانو میتوان راه رفت؟
تعویض مفصل زانو یکی از جراحیهایی است که به منظور اصلاح مشکلات زانو انجام میگردد. در جراحی تعویض مفصل زانو، قسمتهایی از غضروف و استخوان پایینترین قسمت ران و بالاترین قسمت ساق پا توسط پزشک متخصص با مفصل مصنوعی جایگزین میگردد. در این جراحی، در کنار اهمیت مهارت جراح، مراقبت های بعد از تعویض مفصل زانو نیز تاثیر به سزایی در بهبود مشکل بیمار دارد. لذا در این مقاله سعی شده است که در خصوص مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو، معایب و مزایای آن پرداخته شود. با ما تا انتها این مقاله همراه باشید.
اهمیت مراقبت های بعد از عمل تعویض مفصل زانو
مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو به این دلیل اهمیت دارد که این عمل، یک نوع جراحی پیچیده بوده و نیاز است توسط متخصص ارتوپد با تجربه و حاذق انجام گیرد. تعویض مفصل زانو میتواند باعث بهبود درد در بیماران شده و علاوه بر آن میتواند موجب بهبود عملکرد مفاصل زانو شود. در این روش جراح ارتوپد قسمتهایی از مفصل زانو که دچار آسیب دیدگی یا ساییدگی شده باشد را برداشته و یک مفصل مصنوعی زانو را جایگزین آن میکند.
این مفصل مصنوعی زانو نیز در واقع، پروتزهای مصنوعی هستند که در اندازههای مختلفی ساخته شدهاند و متخصص ارتوپدی با توجه به عواملی مانند سن، وزن، اندازه زانو و… بهترین نوع پروتز را برای بیمار استفاده میکند.
مراقبت های لازم هنگام ترخیص از بیمارستان
بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، لازم است به مدت چند روز در بیمارستان بستری بوده که مدت زمان دقیق آن، به وضعیت جسمی و سرعت بهبودی فرد بستگی خواهد داشت. در واقع بهترین جراح تعویض مفصل زانو در تهران از طریق بررسی و در نظر گرفتن مواردی مانند آن چه در ادامه گفته شده است، زمان ترخیص بیمار را مشخص خواهد کرد. مواردی که پزشک در این خصوص در نظر میگیرد عبارت است از این که آیا میزان درد شما بعد از عمل برایتان قابل تحمل است یا خیر، شما قادر هستید به تنهایی و بدون کمک گرفتن از دیگران از تخت خود خارج شوید یا خیر، برای رفتن به دستشویی نیاز به کمک دارید یا نه و همچنین این موضوع که شما باید بتوانید هر چند کوتاه اما به تنهایی به وسیله عصا یا واکر راه بروید.
بعد از مرخص شدن از بیمارستان باید مدت زمانی را برای استراحت خود در نظر گرفته و همچنین شرایط خانه و محل استراحت خود را به گونهای در نظر بگیرید تا کارهای روزانه خود، نشستن و برخاستن، دستشویی رفتن و … را به راحتی و بدون فشار وارد کردن به زانوی خود انجام دهید. به عنوان مثال لازم است اقداماتی نظیر موارد گفته شده در زیر را انجام داده و آنها را رعایت کنید:
- بعد از عمل زانوی خود، بهتر است حتما از سرویس بهداشتی فرنگی استفاده کنید.
- از یک صندلی مخصوص برای استحمام بعد از عمل تعویض مفصل زانوی خود استفاده کنید.
- برای راحت نشستن و برخاستن خود، از یک صندلی که نشیمنگاه آن بالاتر از حد نرمال باشد استفاده کنید.
- وسایل مورد نیاز خود را در نزدیکی خود قرار داده تا به راحتی به آنها دسترسی داشته باشید.
نکات مهم در مراقبت های پس از تعویض مفصل زانو
پس از جراحی تعویض مفصل زانو نیاز است بیماران نکاتی را رعایت کنند تا بهبودی آنها هرچه سریعتر حاصل شود. مهمترین این نکات مجموعه اقدامات و مواردی است که در ادامه به آنها پرداختهایم:
- بهتر است تا مدتی از توالت فرنگی استفاده نمایید.
- در خصوص زمان استحمام با پزشک مشورت گردد.
- تا حد امکان سعی کنید از پله ها زیاد بالا و پایین نروید.
- ورزشهای تجویزی پزشک ضروری است که انجام گردد.
- تا زمان بهبود کامل باید از انجام رانندگی و دوچرخه سواری خودداری گردد.
- حدالامکان سعی شود که اضافه وزن نداشته باشید تا فشار بیشتری به زانو وارد نشود.
- ضروری است که زخم تمیز و مرتب باشد و پانسمان زخم در زمان مناسب تعویض گردد.
- از انجام کارهایی که منجر به وارد آمدن فشار به زانو میشود، ضروری است که خودداری گردد.
- استفاده از یخ و پوشیدن جوراب های مخصوص منجر به کاهش تورم زانوی تحت جراحی میگردد.
- ضروری است که روش صحیح قرار دادن پا به هنگام خواب حتما توسط جراح پرسیده و رعایت گردد.
- پانسمان باید به صورت روزانه عوض شود و هنگام استحمام حتما از پانسمان های ضد آب استفاده نمایید.
- بیمار پس از دو هفته باید با جراح ارتوپد برای معاینه مراجعه نماید و معمولا در همین زمان هم فیزیوتراپی شروع می شود.
- انجام فیزیوتراپی بخش بسیار مهمی از درمان است که به دلیل تحریک اعصاب موضعی موجب بهبود عملکرد و قوای عضلات میگردد.
- بعد از جراحی تعویض مفصل زانو در صورت مشاهده زخم و قرمزی و التهاب غیر طبیعی در اطراف زخم حتما به جراح مراجعه گردد.
- مصرف خودسرانه داروی آرام بخش ممنوع بوده و در واقع باید بدانید که پزشک تمامی داروهای مورد نیاز برای هر بیمار را تجویز مینماید.
- بهتر است پیش از جراحی، عصا یا واکر مناسبی را برای خود آماده کنید زیرا تا چند هفته پس از عمل باید با استفاده از عصا یا واکر راه بروید.
- یک روز پس از جراحی تعویض مفصل زانو، بیمار میتواند به آرامی شروع به راه رفتن کند که این موضوع در روند بهبودی تاثیر بسزایی دارد.
- مصرف آهن و مکملهای ویتامین و آب فراوان توصیه میگردد. ویتامین K و در مواردی که داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین هستند باید قطع گردد.
- پس از تعویض مفصل زانو تا زمانی که بیمار توانایی خروج از تخت، استفاده از دستشویی و تحمل درد را نداشته باشد، لازم است که در بیمارستان بستری گردد.
بیشتر بخوانید: آرتروسکوپی زانو
تغذیه پس از عمل تعویض مفصل زانو
پس از عمل تعویض مفصل زانو، مراقبت از بدن به ویژه از نظر تغذیه بسیار اهمیت بالایی دارد. اقدامات زیر میتوانند به بهبود سریعتر و بازگشت به وضعیت عادی بیمار کمک کنند.
- مصرف مایعات
پس از عمل تعویض مفصل زانو، مصرف آب و مایعات بسیار حیاتی است. بدن بعد از عمل به دلیل دریافت داروهای بیهوشی، با کمآبی مواجه میشود. بنابراین، نوشیدن مقدار زیادی مایعات به بدن بیمار کمک میکند تا سریعتر از حالت بیهوشی خارج شود. همچنین، مصرف مایعات به کاهش یبوست کمک میکند که یکی از مشکلات رایج پس از بیهوشی است.
- استفاده از آدامس
جویدن آدامس بعد از عمل میتواند به بهبود حرکت دستگاه گوارش کمک کند. این اقدام به تحریک عضلات فک و افزایش تولید بزاق کمک میکند که در جلوگیری از یبوست به عنوان یکی از عوارض متداول پس از عمل، به خوبی مؤثر است.
- اجتناب از مصرف الکل
پس از عمل تعویض مفصل زانو، بهتر است از نوشیدن الکل خودداری کنید. الکل نه تنها ممکن است تاثیر داروهای مصرفی پس از عمل را کاهش دهد، بلکه ممکن است در بازیابی سلامت بدن اختلال ایجاد کند.
- تغذیه با غذاهای غنی از آهن
مصرف غذاهای حاوی آهن پس از عمل مفصل زانو میتواند به بهبود سریعتر فرایند بازسازی بافتها کمک کند. این غذاها شامل گوشت قرمز، سبزیجاتی مانند اسفناج و کلم، لوبیا و میوههای خشک میشوند.
با رعایت این نکات تغذیهای، بیماران میتوانند فرآیند بهبودی خود را تسریع بخشند و به راحتی به وضعیت عادی خود باز گردند.